Begin maart 2023 is vanuit het experiment Voederhagen vanuit de Regiodeal natuurinclusieve landbouw Kleiweide op 13 melkveebedrijven 2,8 kilometer voederheg aangelegd. De heg is samengesteld met soorten waarvan bekend is dat ze in potentie een positief effect hebben op de gezondheid van de koe.
Zo is het veel boeren wel eens opgevallen dat vee bij een wilg blijft staan om hier van te eten. Dit heeft te maken met de ontstekingsremmende stof salicine (basis van aspirine), waar de koe op dat moment behoefte aan heeft. Naast wilg zijn er meerdere soorten waarvan bekend is dat deze een positief effect hebben op koegezondheid, vanwege inhoudsstoffen (o.a. tanninen), of hogere mineralengehaltes (o.a. calcium, zink). Zo bevat meidoorn stoffen die het hart en de bloedsomloop ondersteunen en koliek en diarree tegengaan en heeft zwarte els een ontstekkingsremmende werking.
Figuur 1. De samenstelling van de voederhaag
De vraag is hoe deze soorten in de praktijk door de koeien worden gegeten. Eind juni is op 1 van de bedrijven gekeken naar hoe er van de voederhaag is gegeten, en voor welke soorten de koeien een voorkeur hadden. Doordat een draad niet goed was geplaatst, hadden de melkkoeien gedurende 4 weken de mogelijkheid om van de haag te eten. Over een lengte van 95 meter is bij 258 struiken gekeken in welke mate ervan gegeten was. Aan de mate waaraan er aan een struik gegeten was is een score gegeven van 0-3.
- Niet (0)
- Weinig (1)
- Veel (2)
- Heel veel (3)
In totaal waren er 9 soorten in de voederheg aanwezig, waarvan genoeg planten aanwezig waren om uitspraken te kunnen doen over het eetgedrag van de koeien. Al deze 9 soorten werden door de koeien gegeten, maar er was een duidelijk verschil in de mate waarin er van de soorten gegeten werd. Meidoorn en sleedoorn werden het slechtst gegeten en hadden een score van onder de 1, van deze soorten werden alleen de toppen van de twijgen gegeten. Winterlinde, veldesdoorn, hazelaar en haagbeuk hadden een score tussen de 1 en 2 en werden over het algemeen goed gegeten.
Drie soorten sprongen er uit en werden door de koeien zeer goed gegeten. Dit zijn:
- Fladderiep
- Amandelwilg
- zwarte els.
Zowel zwarte els als amandelwilg bevatten inhoudsstoffen die een ontstekingsremmende werking hebben. Daarnaast hebben de bladeren van zwarte els een hoog eiwitgehalte, en ook wilg en iep hebben een (voor bomen) hoge voederwaarde volgens de literatuur. Bij de deelnemende bedrijven hopen we dit komend jaar ook te kunnen gaan meten.
Ook dit najaar faciliteren wij in samenwerking met het project Boeren met Bomen de aanplant van voederhagen. Mocht je als agrariër interesse hebben om ook een voederhaag aan te planten dan kun je contact opnemen met info@livinglabfryslan.frl
Anne Jansma
19-07-2023
Meer informatie:
Demo ecologisch slootschonen, kom je ook?
Smakelijkheidsscore voederhagen
/0 Reacties/in Nieuws /door Marijke van der ZwaagBegin maart 2023 is vanuit het experiment Voederhagen vanuit de Regiodeal natuurinclusieve landbouw Kleiweide op 13 melkveebedrijven 2,8 kilometer voederheg aangelegd. De heg is samengesteld met soorten waarvan bekend is dat ze in potentie een positief effect hebben op de gezondheid van de koe.
Zo is het veel boeren wel eens opgevallen dat vee bij een wilg blijft staan om hier van te eten. Dit heeft te maken met de ontstekingsremmende stof salicine (basis van aspirine), waar de koe op dat moment behoefte aan heeft. Naast wilg zijn er meerdere soorten waarvan bekend is dat deze een positief effect hebben op koegezondheid, vanwege inhoudsstoffen (o.a. tanninen), of hogere mineralengehaltes (o.a. calcium, zink). Zo bevat meidoorn stoffen die het hart en de bloedsomloop ondersteunen en koliek en diarree tegengaan en heeft zwarte els een ontstekkingsremmende werking.
Figuur 1. De samenstelling van de voederhaag
De vraag is hoe deze soorten in de praktijk door de koeien worden gegeten. Eind juni is op 1 van de bedrijven gekeken naar hoe er van de voederhaag is gegeten, en voor welke soorten de koeien een voorkeur hadden. Doordat een draad niet goed was geplaatst, hadden de melkkoeien gedurende 4 weken de mogelijkheid om van de haag te eten. Over een lengte van 95 meter is bij 258 struiken gekeken in welke mate ervan gegeten was. Aan de mate waaraan er aan een struik gegeten was is een score gegeven van 0-3.
In totaal waren er 9 soorten in de voederheg aanwezig, waarvan genoeg planten aanwezig waren om uitspraken te kunnen doen over het eetgedrag van de koeien. Al deze 9 soorten werden door de koeien gegeten, maar er was een duidelijk verschil in de mate waarin er van de soorten gegeten werd. Meidoorn en sleedoorn werden het slechtst gegeten en hadden een score van onder de 1, van deze soorten werden alleen de toppen van de twijgen gegeten. Winterlinde, veldesdoorn, hazelaar en haagbeuk hadden een score tussen de 1 en 2 en werden over het algemeen goed gegeten.
Drie soorten sprongen er uit en werden door de koeien zeer goed gegeten. Dit zijn:
Zowel zwarte els als amandelwilg bevatten inhoudsstoffen die een ontstekingsremmende werking hebben. Daarnaast hebben de bladeren van zwarte els een hoog eiwitgehalte, en ook wilg en iep hebben een (voor bomen) hoge voederwaarde volgens de literatuur. Bij de deelnemende bedrijven hopen we dit komend jaar ook te kunnen gaan meten.
Ook dit najaar faciliteren wij in samenwerking met het project Boeren met Bomen de aanplant van voederhagen. Mocht je als agrariër interesse hebben om ook een voederhaag aan te planten dan kun je contact opnemen met info@livinglabfryslan.frl
Anne Jansma
19-07-2023
Meer informatie: